Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Οι πρώτοι νόμοι στον κόσμο έγιναν από τους Έλληνες αποίκους της Ιταλίας. Αν κάποιος υποστηρίξει ότι οι πρώτοι νόμοι έγιναν από τον βασιλιά της Μεσοποταμίας Χαμουραμπί, το 1750 π.Χ., η απάντηση είναι ότι οι νόμοι του ήταν ποινικός κώδικας που έγινε από ένα άτομο τον ίδιο τον βασιλιά και όχι από τον δήμο (λαό) ή κάποιον νομοθέτη. Μάλιστα, οι νόμοι του Χαμουραμπί ήταν απάνθρωποι και βάναυσοι. Κάποιοι από αυτούς σίγουρα επηρέασαν τους σκληρούς νόμους του Ισλάμ, σύμφωνα με τους οποίους, για παράδειγμα, όποιος κλέψει του κόβουν το χέρι και οι μοιχαλίδες σε κάποια ισλαμικά κράτη εκτελούνται. Η νότιος Ιταλία και η Σικελία είχαν αποικηθεί από τους Έλληνες από τον 8ο αιώνα π.Χ. (σίγουρα πιο πριν έγιναν οι πρώτες αποικίες εκεί, ίσως και από τον 15ο αιώνα π.Χ.) και ονομαζόταν Μεγάλη Ελλάδα. Μάλιστα, αλλού αναφέρθηκε η θεωρία ότι οι Ετρούσκοι ήταν νησιώτες Έλληνες άποικοι που έφυγαν από την Ελλάδα μετά την κάθοδο των Δωριέων από τον βορά, τον 11ο αιώνα π.Χ.! Την Μεγάλη Ελλάδα αργότερα οι Ρωμαίοι την κατέλαβαν επεκτείνοντας την κυριαρχία τους.
Στην Μεγάλη Ελλάδα πολύ πριν καταληφθεί από τους Ρωμαίους έπειτα από εξεγέρσεις του καταπιεσμένου από τους αριστοκράτες λαού, θεσπίστηκαν οι πρώτοι νόμοι. Ο Ζάλευκος από τους Επιζεφύριους Λοκρούς της Κάτω Ιταλίας (ελληνική αποικία από κάτοικους της Λοκρίδας) έγραψε τους πρώτους νόμους το 650 π.Χ.! Οι νόμοι αυτοί προστάτευαν τους γεωργούς με το να απαγορεύουν το μεσιτικό εμπόριο και να καθιστούν δυνατή την άμεση πώληση των προϊόντων τους στον καταναλωτή. Οι νόμοι του Ζάλευκου επηρέασαν τους μετέπειτα Έλληνες νομοθέτες, όπως τον Δράκοντα, τον Σόλωνα και τον Κλεισθένη στην Αθήνα, τον Φιλόλαο στην Θήβα, τον Πιττακό στη Μυτιλήνη, τον Χαρώνδα στην Κατάνη (αποικία της Νάξου στη Σικελία η Νάξος ιδρύθηκε το 732 π.Χ. στη Σικελία από τους Έλληνες κάτοικους της Νάξου και της Χαλκίδας) και τον Αρίσταρχο στην Έφεσο. Γνωστοί νομοθέτες ήταν επίσης ο Θαλής από την ελληνική αποικία Μίλητο και ο Λυκούργος στη Σπάρτη. Τελικά, η θέσπιση γραπτών νομών, πέρα από τους άγραφους κανόνες και τα βασιλικά διατάγματα, επεκτάθηκε σε όλη την Ελλάδα και τις αποικίες της στην Μεσόγειο, στην Μ.Ασία και την Μαύρη Θάλασσα.
Η έννοια της δικαιοσύνης είχε αποκτήσει το πραγματικό της νόημα στην Αθήνα στην οποία η δικαιοσύνη βασιζόταν σε νόμους που θεσπίστηκαν προκείμενου να εξυπηρετείται η αρμονική συμβίωση όλων των ανθρώπων. Ο Σωκράτης και ο Πλάτων πίστευαν πως δικαιοσύνη: είναι: ``έκαστον τα εαυτού πράττειν΄΄ (λατινικά: ``suum quique΄΄), δηλαδή ο καθένας να λειτουργεί με υπευθυνότητα. Κατά τον Πλάτωνα, η δικαιοσύνη είναι η αρμονική συμβίωση μεταξύ των πολιτών και της πολιτείας που τους εξασφαλίζει τα αγαθά της δημοκρατίας: ισότητα, ελευθέρια, αυτάρκεια. Η αρετή (``ιδέα΄΄, κατά τον Πλάτωνα) της δικαιοσύνης συνδυάζεται και με την ψυχική ισορροπία του ανθρώπου που προάγει την σωστή και ηθική του συμπεριφορά.
Η δικαιοσύνη, επίσης, προϋποθέτει την ψυχική και πνευματική καλλιέργεια του κάθε ανθρώπου, μέσω της οικογένειας και της παιδείας, ώστε η συμπεριφορά του να είναι αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής και όχι του εξαναγκασμού των νομών. Έτσι, η δικαιοσύνη αποκτάται ως αρετή με τη πράξη και κατά τον Αριστοτέλη με τον εθισμό. Κατά τον Πλάτωνα, οι νόμοι είναι προϊόν συλλογικής απόφασης των πολιτών για τον τρόπο με τον οποίο θα διασφαλιστεί το συμφέρον της πολιτείας. Οι απόψεις του Πλάτωνα επηρέασαν τους διαφωτιστές, όπως τον Ρουσσώ, που είπαν ότι οι νόμοι είναι η έκφραση της βούλησης της πλειοψηφίας των πολιτών. Ο Πλάτων, επεκτείνεται πέρα από τα επίγεια και λεει ότι η αδικία αν δεν τιμωρηθεί στην ζωη, θα τιμωρηθεί με σκληρό τρόπο στη μεταθανάτιο ζωη στην οποία η ψυχή του κάθε ανθρώπου θα κριθεί για όσα άδικα έπραξε κατά την διάρκεια της ζωής του. Ο Σωκράτης, ο δάσκαλος του Πλάτωνα, πίστευε ότι ``ουδείς εκών αμαρτάνειν΄΄, δηλαδή ότι κανείς δεν αμαρτάνει εκούσια, αλλά από άγνοια της αρετής. Και ο Σωκράτης και ο Πλάτων ονομάστηκαν προχριστιανικοί φιλόσοφοι και αφήνω τον αναγνώστη να το επιβεβαιώσει αφού μελετήσει τις απόψεις τους.
Πάλι στην Ελλάδα, στην Βυζαντινή αυτοκρατορία, τέθηκε η βάση των συγχρόνων νομοθεσιών. Η αυτοκρατορία του Βυζαντίου ιδρύθηκε το 330 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Φλάβιο Βαλέριο Κωνσταντίνο (αυτοκράτορας για την περίοδο 306 - 337 μ.Χ.), γνωστός και ως άγιος Κωνσταντίνος στην ορθόδοξη εκκλησία. Η αυτοκρατορία του Βυζαντίου περιλάμβανε την ανατολική επικράτεια με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη που ιδρύθηκε το 330 μΧ. στην θέση της ελληνικής αποικίας (των Μεγαρέων), Βυζάντιο (είχε ιδρυθεί το πρώτο μισό του 7ου αιώνα με οικιστή τον Βύζαντα). Στο Βυζάντιο, το 438 μ.Χ., έγινε ο περίφημος Θεοδοσιανός Κώδικας από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Θεοδόσιο τον Β΄ (αυτοκράτορας για το διάστημα 408 - 450 μ.Χ). Ο Κώδικας αυτός προήλθε από τα αυτοκρατορικά διατάγματα που είχαν εκδοθεί μέχρι τότε. Αργότερα, από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Φλάβιο Ιουστινιανό (483 - 567 μ.Χ.) έγινε συστηματικότερη κωδικοποίηση από την οποία προέκυψε το σώμα αστικού δικαίου, το ``Corpus juris civilis΄΄. Από αυτό προέκυψε το νεότερο δίκαιο των δυτικών κρατών.
Οι πρώτοι νόμοι στον κόσμο έγιναν από τους Έλληνες αποίκους της Ιταλίας. Αν κάποιος υποστηρίξει ότι οι πρώτοι νόμοι έγιναν από τον βασιλιά της Μεσοποταμίας Χαμουραμπί, το 1750 π.Χ., η απάντηση είναι ότι οι νόμοι του ήταν ποινικός κώδικας που έγινε από ένα άτομο τον ίδιο τον βασιλιά και όχι από τον δήμο (λαό) ή κάποιον νομοθέτη. Μάλιστα, οι νόμοι του Χαμουραμπί ήταν απάνθρωποι και βάναυσοι. Κάποιοι από αυτούς σίγουρα επηρέασαν τους σκληρούς νόμους του Ισλάμ, σύμφωνα με τους οποίους, για παράδειγμα, όποιος κλέψει του κόβουν το χέρι και οι μοιχαλίδες σε κάποια ισλαμικά κράτη εκτελούνται. Η νότιος Ιταλία και η Σικελία είχαν αποικηθεί από τους Έλληνες από τον 8ο αιώνα π.Χ. (σίγουρα πιο πριν έγιναν οι πρώτες αποικίες εκεί, ίσως και από τον 15ο αιώνα π.Χ.) και ονομαζόταν Μεγάλη Ελλάδα. Μάλιστα, αλλού αναφέρθηκε η θεωρία ότι οι Ετρούσκοι ήταν νησιώτες Έλληνες άποικοι που έφυγαν από την Ελλάδα μετά την κάθοδο των Δωριέων από τον βορά, τον 11ο αιώνα π.Χ.! Την Μεγάλη Ελλάδα αργότερα οι Ρωμαίοι την κατέλαβαν επεκτείνοντας την κυριαρχία τους.
Στην Μεγάλη Ελλάδα πολύ πριν καταληφθεί από τους Ρωμαίους έπειτα από εξεγέρσεις του καταπιεσμένου από τους αριστοκράτες λαού, θεσπίστηκαν οι πρώτοι νόμοι. Ο Ζάλευκος από τους Επιζεφύριους Λοκρούς της Κάτω Ιταλίας (ελληνική αποικία από κάτοικους της Λοκρίδας) έγραψε τους πρώτους νόμους το 650 π.Χ.! Οι νόμοι αυτοί προστάτευαν τους γεωργούς με το να απαγορεύουν το μεσιτικό εμπόριο και να καθιστούν δυνατή την άμεση πώληση των προϊόντων τους στον καταναλωτή. Οι νόμοι του Ζάλευκου επηρέασαν τους μετέπειτα Έλληνες νομοθέτες, όπως τον Δράκοντα, τον Σόλωνα και τον Κλεισθένη στην Αθήνα, τον Φιλόλαο στην Θήβα, τον Πιττακό στη Μυτιλήνη, τον Χαρώνδα στην Κατάνη (αποικία της Νάξου στη Σικελία η Νάξος ιδρύθηκε το 732 π.Χ. στη Σικελία από τους Έλληνες κάτοικους της Νάξου και της Χαλκίδας) και τον Αρίσταρχο στην Έφεσο. Γνωστοί νομοθέτες ήταν επίσης ο Θαλής από την ελληνική αποικία Μίλητο και ο Λυκούργος στη Σπάρτη. Τελικά, η θέσπιση γραπτών νομών, πέρα από τους άγραφους κανόνες και τα βασιλικά διατάγματα, επεκτάθηκε σε όλη την Ελλάδα και τις αποικίες της στην Μεσόγειο, στην Μ.Ασία και την Μαύρη Θάλασσα.
Η έννοια της δικαιοσύνης είχε αποκτήσει το πραγματικό της νόημα στην Αθήνα στην οποία η δικαιοσύνη βασιζόταν σε νόμους που θεσπίστηκαν προκείμενου να εξυπηρετείται η αρμονική συμβίωση όλων των ανθρώπων. Ο Σωκράτης και ο Πλάτων πίστευαν πως δικαιοσύνη: είναι: ``έκαστον τα εαυτού πράττειν΄΄ (λατινικά: ``suum quique΄΄), δηλαδή ο καθένας να λειτουργεί με υπευθυνότητα. Κατά τον Πλάτωνα, η δικαιοσύνη είναι η αρμονική συμβίωση μεταξύ των πολιτών και της πολιτείας που τους εξασφαλίζει τα αγαθά της δημοκρατίας: ισότητα, ελευθέρια, αυτάρκεια. Η αρετή (``ιδέα΄΄, κατά τον Πλάτωνα) της δικαιοσύνης συνδυάζεται και με την ψυχική ισορροπία του ανθρώπου που προάγει την σωστή και ηθική του συμπεριφορά.
Η δικαιοσύνη, επίσης, προϋποθέτει την ψυχική και πνευματική καλλιέργεια του κάθε ανθρώπου, μέσω της οικογένειας και της παιδείας, ώστε η συμπεριφορά του να είναι αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής και όχι του εξαναγκασμού των νομών. Έτσι, η δικαιοσύνη αποκτάται ως αρετή με τη πράξη και κατά τον Αριστοτέλη με τον εθισμό. Κατά τον Πλάτωνα, οι νόμοι είναι προϊόν συλλογικής απόφασης των πολιτών για τον τρόπο με τον οποίο θα διασφαλιστεί το συμφέρον της πολιτείας. Οι απόψεις του Πλάτωνα επηρέασαν τους διαφωτιστές, όπως τον Ρουσσώ, που είπαν ότι οι νόμοι είναι η έκφραση της βούλησης της πλειοψηφίας των πολιτών. Ο Πλάτων, επεκτείνεται πέρα από τα επίγεια και λεει ότι η αδικία αν δεν τιμωρηθεί στην ζωη, θα τιμωρηθεί με σκληρό τρόπο στη μεταθανάτιο ζωη στην οποία η ψυχή του κάθε ανθρώπου θα κριθεί για όσα άδικα έπραξε κατά την διάρκεια της ζωής του. Ο Σωκράτης, ο δάσκαλος του Πλάτωνα, πίστευε ότι ``ουδείς εκών αμαρτάνειν΄΄, δηλαδή ότι κανείς δεν αμαρτάνει εκούσια, αλλά από άγνοια της αρετής. Και ο Σωκράτης και ο Πλάτων ονομάστηκαν προχριστιανικοί φιλόσοφοι και αφήνω τον αναγνώστη να το επιβεβαιώσει αφού μελετήσει τις απόψεις τους.
Πάλι στην Ελλάδα, στην Βυζαντινή αυτοκρατορία, τέθηκε η βάση των συγχρόνων νομοθεσιών. Η αυτοκρατορία του Βυζαντίου ιδρύθηκε το 330 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Φλάβιο Βαλέριο Κωνσταντίνο (αυτοκράτορας για την περίοδο 306 - 337 μ.Χ.), γνωστός και ως άγιος Κωνσταντίνος στην ορθόδοξη εκκλησία. Η αυτοκρατορία του Βυζαντίου περιλάμβανε την ανατολική επικράτεια με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη που ιδρύθηκε το 330 μΧ. στην θέση της ελληνικής αποικίας (των Μεγαρέων), Βυζάντιο (είχε ιδρυθεί το πρώτο μισό του 7ου αιώνα με οικιστή τον Βύζαντα). Στο Βυζάντιο, το 438 μ.Χ., έγινε ο περίφημος Θεοδοσιανός Κώδικας από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Θεοδόσιο τον Β΄ (αυτοκράτορας για το διάστημα 408 - 450 μ.Χ). Ο Κώδικας αυτός προήλθε από τα αυτοκρατορικά διατάγματα που είχαν εκδοθεί μέχρι τότε. Αργότερα, από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Φλάβιο Ιουστινιανό (483 - 567 μ.Χ.) έγινε συστηματικότερη κωδικοποίηση από την οποία προέκυψε το σώμα αστικού δικαίου, το ``Corpus juris civilis΄΄. Από αυτό προέκυψε το νεότερο δίκαιο των δυτικών κρατών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου